İnsan ve yapay zeka iş birliğinde hayata geçirilen From Your Eyes’ın kişiselleştirilmiş, hızlı ve nitelikli betimlemelerle görme engelli vatandaşlara en uygun şekilde hizmet verdiğini ifade eden Zülal Tannur, bu teknolojinin fayda sağlayabileceği birçok alan olduğuna vurgu yaptı.
Bugüne dek aldığı birçok ödül ve hibe ile kendisini kanıtlayan From Your Eyes, yapay zeka sayesinde görme engelli vatandaşların sosyal ortamındaki, ev hayatındaki ve iş yaşamındaki en önemli yardımcılarından biri. Kurucusu Zülal Tannur’un kendi engeli üzerinden yola çıkıp bu engele sahip olan tüm bireyler için engelsiz bir yaşam isteği üzerine doğan uygulama, görme engelli bireylere kişiselleştirmiş betimlemeler ileterek, ihtiyaçlarına en uygun şekilde hareket ediyor. Dergimize From Your Eyes’ı anlatan Zülal Tannur, insan ve yapay zeka iş birliğinde hayata geçirdikleri uygulamanın dünyanın farklı ülkelerinden birçok marka ile hareket ettiğini ve 2024’ün ilk çeyreğinde de ABD’ye açılmayı planladıklarını söyledi.
Öncelikle From Your Eyes’ın arkasındaki fikri ve onu hayata geçiren engelsizliği anlatabilir misiniz?
From Your Eyes’ın kurucusu ve CEO’su olarak hem Microsoft’un Teknolojiye Yön Veren Kadın Lideri hem de global çaptaki Microsoft Öğrenci Elçisiyim. Aynı zamanda 2023 yılının “Sabancı Vakfı Fark Yaratanı”yım. Boğaziçi Üniversitesi’nde de öğrenci olarak devam ediyorum ve dünyanın görme engelli ilk nörobilimcisi olmak için çalışıyorum.
Büyüme dönemimde az gören bir çocuk olarak nesneleri tanıyabilmek için bilgisayardaki küçük hallerini öğreniyor, bu sayede de gerçeklerini görünce tanıyabiliyordum. Aslında makine öğrenmesinin organik halini gerçekleştiriyordum. Görüşümü 10 yaşında kaybedince de görme eylemini teknolojik anlamda gerçekleştirebileceğim görsel tanıma teknolojilerine başvurmaya başladım. Zamanla kullanıcı deneyim ekiplerinde ve geliştirici ekiplerinde sorumluluklar aldım. Örneğin, pazar paydaşı uygulamalarımızdan biri olan bir Microsoft teknolojisi Seeing AI’ın Türkiye’ye entegre edilmesi görevinde çalışan deneyim ekibinde yer aldım. Fark ettim ki görme engelli 330 milyon insan, anında ve nitelikli görsel açıklamalara erişemiyor. Buradan yola çıkarak da From Your Eyes’ı geliştirmeye başladım.
Bu süreçte benimle birlikte yol alan ekibimde yüksek lisansını görüntü işleme üzerine bitirmiş mühendisler, Dubai başta olmak üzere pek çok bölgede yapay zeka ve veri güvenliği konusunda danışmanlıklar veren arkadaşlarımız, Google’ın teknoloji lideri olarak sorumluluk alan öğrenciler, API entegrasyonları konusunda deneyimli kişiler ve kullanıcı deneyimi konusunda canla başla sorumluluk alan çalışma arkadaşlarımız bulunuyor.
Aplikasyon, görme engelli vatandaşların iletişim gücünü artırmada ne gibi destekler veriyor? From Your Eyes’ı türevlerinden ayıran yönleri neler?
From Your Eyes, görmenin önündeki bariyerleri mobil uygulaması ve API sayesinde kaldıran bir yapay zeka görüntü işleme teknolojisi. Çözümümüz “insanlar göremiyor” vizyonundan yola çıkarak “makineler de göremiyor” bakış açısına kadar çok geniş bir etki alanını kapsamakta. From Your Eyes’ın yola çıkışına vesile olan ilk ürünü From Your Eyes mobil uygulamasıdır ve bizim için çok kıymetli bir yere sahiptir. From Your Eyes, insan ve yapay zeka iş birliğiyle görme engelliler için görselleri açıklayan bir telefon uygulamasıdır.
Uygulama ile görmeyen kullanıcılarımızın gönderdiği görseller yedi saniyede yazıya çevriliyor. Kullanıcılar bu açıklamaların geliştirilmesini isterlerse, uygulamadaki gönüllü betimleyicilere gönderebiliyorlar. Ayrıca herkes gönüllü betimleyici olabiliyor. Betimleyiciler bu açıklamaları geliştirerek kullanıcılara geri gönderiyor. Görmeyen insanlar ambalajları aynı ama içerikleri farklı ürünleri tanırken, ilaç prospektüsleri gibi basılı belgeleri okurken veya yeni girdikleri bir mekanı keşfederken uygulamamızdan çokça yararlanıyor.
Uygulamaya yüklenen görseller ve iyileştirilen yapay zeka metinleri sayesinde kendi görsel kütüphanemizi besleyerek yapay zeka servisimizi eğittik. Sekiz ayda 10 binden fazla görseli betimledik. Doğruluğu kanıtlanmış veri setleriyle kendi derlediğimiz görsel kütüphaneyi kullanarak dünya standartları yüzde 90 iken yüzde 94 doğrulukla görselleri tanıyabilen bir yapay zeka servisi eğittik. Az gören bir çocukken 15 rengi tanıyabiliyordum ancak yapay zeka servisimize 865 rengi tanımasını öğrettik. Ben de her gün farklı bir renk öğreniyorum.
Şu an kullanıcılarımızın yüzde 20’si global kullanıcılardan oluşuyor. Fiji’den İngiltere’ye kadar uzanan 30 farklı ülkeden kullanıcılarımız yapay zeka teknolojimize başvuruyor.
Pazardaki uygulamaların birçoğu ya yalnızca yapay zekayı kullanıyor ya da yalnızca gönüllülüğe başvuruyor. Bu teknolojilerdeki temel sorun araştırma projelerinden öteye geçememiş olmaları veya yalnızca gönüllülük üzerine kuruldukları için teknolojik açıdan gelişime açık olmamalarıdır. From Your Eyes’ın en büyük inovasyonu, veri analizi sayesinde kullanıcılarına kişiselleştirilmiş betimlemeler sunabilmesi.
From Your Eyes yapay zeka servisi kullanıcıların daha önceden oluşturduğu betimleme taleplerine ve tatmin skorlarına bakarak her görme engelli kullanıcının tercihlerine yönelik analizler yapıyor ve bu sayede de kişiselleştirilmiş betimlemeleri kullanıcılarına ulaştırıyor.
Yani birden fazla kullanıcı aynı görseli gönderdiğinde aynı çıktıyı elde etmiyor. Üstelik bir betimleme alabilmek için kullanıcıların yapay zekaya sorular sorarak onu yönlendirmesine gerek kalmıyor çünkü yapay zeka her kullanıcının ihtiyacına özel betimlemeleri zaten onlara ulaştırıyor. Örneğin, bir görme engelli kullanıcımız sadece objelerin konumlarını merak ettiği bir görselden o çıktıyı alırken daha çok obje ve rengi birlikte almak isteyen başka bir kullanıcımız bu betimlemeyi alabiliyor. Bu teknolojiyi kullanıcılarımıza OPEN AI ve From Your Eyes yapay zeka servislerinin entegrasyonu sayesinde ulaştırıyoruz. Kullanıcılarımız kişiselleştirilmiş bu betimlemelerden tatmin olmadıkları noktada yine tercihe bağlı olarak dilediklerinde gönüllü betimleyicilerden de iyileştirme alabiliyor. From Your Eyes yapay zeka servisi bu bileşimlerden beslenerek eğitilmeye devam ediyor. Çevikliği ve tam bağımsızlığı esas alan From Your Eyes yapay zeka aracı bugün hangi yapay zeka API’ına entegre olursa olsun aynı kişiselleştirmeyi yapabilen bir teknoloji.
Engellilerin sosyal hayatta yaşadıkları sıkıntılar hepimizin malumu ancak bu bireylerin en büyük problemlerinden biri de istihdama dahil olamamak. From Your Eyes, görme engelli bir birey için istihdam noktasında nasıl bir referans?
Çalışma hayatında aktif rol alan birçok kullanıcımız bulunuyor. Onlardan From Your Eyes’ın iş yaşamlarını kolaylaştırdığını duymak bizi çok mutlu ediyor. Kullanıcılarımız basılı veya dijital belgelerdeki yazıları okuyabilmek için çalışma ortamlarına oryante olurken mekanı keşfetmek için, tablolar veya grafikler gibi görmeyen insanlar için açıklanması gereken unsurlara From Your Eyes yapay zekası ve gönüllü betimleyicileri sayesinde kolayca erişebiliyor ve bunları kullanabiliyorlar. From Your Eyes hizmeti kapsamında kimlerle çalışıyorsunuz? Gönüllülük esası olduğunu biliyoruz. Bu noktada gönüllüler ne gibi kriterler taşımalı? From Your Eyes gönüllüleri yapay zekamızın eğitilmesi noktasında bizim için çok önemli. Gönüllü olabilmek için spesifik bir kriterimiz yok çünkü uygulamayı indirip gönüllü girişinden kaydolan bütün gönüllülerimiz hem “nasıl kullanılır” içeriklerine hem de kılavuzlara erişim sağlayabiliyor. From Your Eyes gönüllüsü olmak isteyen kişilerin yapay zekayla iş birliğine ayıracak günlük 10 dakikalarının olması yeterli. Hem insan ve yapay zeka iş birliğini deneyimlemek hem de dünyanın herhangi bir ülkesinde yaşayan birinin hayatını dakikalar içerisinde dönüştürme deneyimi From Your Eyes sayesinde mümkün.
Uygulama kaç farklı dili algılıyor ve destekliyor?
From Your Eyes yapay zeka servisi 180 dili algılayabiliyor. Uygulamamızın içerisinde de 15 dili destekliyoruz. Eriştiğimiz ülke sayısı arttıkça ve yeni talepler geldikçe dilleri eklemeye devam edeceğiz.
Uluslararası ölçekte yürüttüğünüz çalışmalarınız neler, ajandanızda neler var?
From Your Eyes ilk günden itibaren küresel bir probleme çözüm olmak için yola çıktı ve bu bağlamda adımlar attı. Örneğin, henüz prototipleme aşamasındayken 18 farklı ülkeden -erken benimseyen- kullanıcılarımızla bir deneyim ekibi kurarak pek çok farklı kültürden insanın beklentilerini anlayıp teknolojimizi geliştirme şansımız oldu. Şu an Kenya’da hiç görmediği bir hayatla mücadele eden kullanıcılarımıza da dünyanın en önemli teknoloji firmalarında sorumluluk alan görmeyen kullanıcılarımıza da ulaşabiliyor olmayı bu vizyonumuza borçluyuz. Haziran ayında Invest Turkey’in davetiyle Avrupa’nın en büyük teknoloji ve girişimcilik etkinliği Vivatech’e katılma hakkı kazanan 16 girişim arasında yer aldık. Fransa başta olmak üzere pek çok farklı ülkeden markayla birlikte ilerliyoruz. 2024’ün ilk çeyreğinde de ABD pazarına açılmayı planlıyoruz.
From Your Eyes üzerinden elde ettiğiniz birikim, altyapı ve teknolojiyi engelliliğin başka bir yönüne taşımak gibi bir düşünceniz var mı?
Görüntü işleme teknolojisine ihtiyacı olan ve teknolojimizin fayda sağlayabileceğine inandığımız her alan bizim potansiyel çözüm ortağımız. Bu nedenle her zaman diğer engellilik alanları da dahil olmak üzere çözümümüze ihtiyaç duyan kişilere veya kurumlara gitmek için hazırız. Unutulmaması gereken çok önemli bir nokta var; From Your Eyes bir erişilebilirlik teknolojisiyle pazara çıktı ancak özünde bir yapay zeka ve yazılım teknolojileri firması. Bu bağlamda da mobilite dikeyinden sivil havacılığa kadar geniş bir havzada çalışmakta. Örneğin, İGA’yla havalimanı süreçlerinin dijital dönüşümü için yol alırken Togg ile mobilite alanında ilerlemeyi konuşuyoruz. Bankacılık, e-ticaret, moda ve daha birçok alandan müşterilerimiz bulunuyor. Şu an dünyanın en iyi kuluçka merkezi İTÜ Çekirdek’te yer alıyoruz. Aynı zamanda bir Microsoft girişimi olarak Founders Hub’ın parçasıyız. Bu zamana kadar pek çok ödül aldık. 2022’nin iki defa en iyi girişimi seçildik. 2023’ün gelecek vadeden girişimleri arasında gösterildik. AXA, İGA ve Petrol Ofisi’nden hibeler; ETİ, TOG ve Geometry Venture’dan ödüller aldık. 2023 yılında Microsoft Türkiye’de OPEN AI sahnesinde GPT entegrasyonumuzu duyurduk.
Hayatın daha engelsiz ve eşitlikçi bir evreye geçişinde teknolojinin üstlendiği sorumluluğu nasıl tarif edersiniz?
21.yüzyılda sahip olduğumuz teknoloji sayesinde insansız hava araçları, otonom araçlar ve daha birçok inovasyonu üretiyoruz. Bütün bu alanlar gelişirken sahip oldukları biyolojik farklılıklardan dolayı yaşam standartları bundan etkilenen insanlar için teknolojilerin geliştirilmesi insanlığın üzerine düşen bir sorumluluktur. Biyolojik olarak bundan 10 yıllar sonra da görme yetersizliğinden etkilenen insanlar olacak. Biyolojik olarak yapabileceklerimiz bir süre için daha sınırlı olsa da teknoloji sayesinde görmenin önündeki engelleri kaldırmanın mümkün olduğuna inanıyorum ve girişimimizde bunun için canla başla çalışıyoruz.